همه چیز درباره مسمومیت

مسمومیت چیست؟

مسمومیت به حالتی گفته می‌شود که در اثر ورود مواد سمی به بدن ایجاد می‌شود. این مواد می‌توانند از طریق خوردن، آشامیدن، استنشاق یا تماس پوستی وارد بدن شوند.

علائم مسمومیت

علائم مسمومیت می‌تواند بسته به نوع سم و مقدار آن متفاوت باشد. برخی از علائم رایج مسمومیت عبارتند از:

• حالت تهوع
• استفراغ
• اسهال
• درد شکم
• سرگیجه
• سردرد
• ضعف
• بی حسی یا گزگز
• تشنج
• کما

در صورت مشاهده هر یک از این علائم، مهم است که فوراً به پزشک مراجعه کنید.

راه های ابتلا به مسمومیت

ابتلا به مسمومیت می‌تواند از طریق مصرف مواد مسموم، در تماس با مواد شیمیایی مضر، یا در نتیجه تماس با مواد میکروبی رخ دهد. این شامل مصرف مواد مخدر، داروهای ناصحیح، الکل، محصولات آشامیدنی مسموم (مثل مواد شیمیایی در محصولات غذایی) و سایر مواد مسموم می‌شود. ممکن است افراد از طریق تماس مستقیم با مواد شیمیایی مضر، مثل تمیز کردن با مواد شوینده، استفاده از محلول‌های شیمیایی در خانه یا محیط کار، مورد مسمومیت قرار بگیرند.

ابتلا به مسمومیت می‌تواند از طریق مصرف غذاها یا نوشیدنی‌هایی که با مواد مسموم آلوده شده‌اند، رخ دهد. این مواد می‌توانند به طور طبیعی موجود باشند (مثل قارچ‌های سمی) یا ناشی از آلودگی‌های مواد غذایی با مواد شیمیایی مضر یا میکروب‌های بیماری‌زا باشند. میکروب‌های بیماری‌زا می‌توانند از طریق تماس با سطوح آلوده، غذاهای ناشی از مواد آلوده، یا حیوانات خانگی مریض به انسان منتقل شوند و مسمومیت را ایجاد کنند.

افرادی که در معرض مواد رادیواکتیو قرار دارند، مثل افرادی که در صنایع هسته‌ای یا پزشکی کار می‌کنند، ممکن است به مسمومیت ناشی از تماس با این مواد دچار شوند. در هر صورت، اطلاعات و آموزش‌هایی درباره پیشگیری از مسمومیت و نحوه رفتار در صورت وقوع این حادثه بسیار حیاتی است. اگر فکر می‌کنید کسی ممکن است مسموم شده باشد، باید سریعاً با شماره اورژانس محلی تماس بگیرید و به او کمک کنید تا به مراکز بهداشتی نزدیک منتقل شود.

انواع مسمومیت

انواع مختلفی از مسمومیت وجود دارد، مسمومیت غذایی این نوع مسمومیت در اثر خوردن غذای آلوده به باکتری، ویروس یا انگل ایجاد می شود. علائم مسمومیت غذایی معمولاً در عرض چند ساعت پس از خوردن غذای آلوده ظاهر می شود و می تواند شامل موارد حالت تهوع، استفراغ، اسهال، درد شکم، تب، سردرد، ضعف می باشد.

• مسمومیت دارویی این نوع مسمومیت در اثر مصرف بیش از حد دارو یا مصرف داروی اشتباه ایجاد می شود. علائم مسمومیت دارویی بسته به داروی مصرفی می تواند متفاوت باشد، اما ممکن است شامل موارد حالت تهوع، استفراغ، اسهال، درد شکم، سرگیجه، سردرد، ضعف، تشنج، کما می باشد.
• مسمومیت با مونوکسید کربن این نوع مسمومیت در اثر استنشاق گاز مونوکسید کربن ایجاد می شود که گازی بی رنگ و بی بو است. علائم مسمومیت با مونوکسید کربن ممکن است شامل موارد سردرد، سرگیجه، حالت تهوع، استفراغ، خستگی، ضعف، گیجی، از دست دادن هوشیاری می باشد.
• مسمومیت با مواد شیمیایی این نوع مسمومیت در اثر بلعیدن، استنشاق یا تماس پوستی با مواد شیمیایی ایجاد می شود. علائم مسمومیت شیمیایی بسته به ماده شیمیایی مورد تماس متفاوت است، اما ممکن است شامل موارد سوزش، خارش، تورم، مشکل در تنفس، تشنج، کما می باشد. اگر فکر می کنید شما یا کسی که می شناسید مسموم شده است، مهم است که فوراً به پزشک مراجعه کنید

چه کسانی در معرض مسمومیت غذایی قرار دارند؟

مسمومیت غذایی می‌تواند هر کسی را در معرض خطر قرار دهد، اما برخی از افراد به دلیل ویژگی‌های خاص و شرایط خاص بیشتر در معرض این خطر قرار دارند. کودکان به دلیل سیستم ایمنی ضعیف‌تر و وزن کمتر، افرادی هستند که بیشتر در معرض خطر مسمومیت غذایی قرار دارند. سالمندان به دلیل کاهش قدرت گوارش و سیستم ایمنی ضعیف‌تر، افرادی هستند که بیشتر در معرض خطر مسمومیت غذایی قرار دارند.

زنان باردار به دلیل تغییرات هورمونی و افزایش حساسیت به عوامل خارجی، باید از مصرف غذاهای سالم و بهداشتی بیشتری رعایت کنند. افرادی که بیماری‌های مزمنی مانند دیابت، بیماری‌های قلبی، بیماری‌های کلیوی و غیره دارند، باید خصوصاً در مورد نوع و کیفیت غذاهایی که مصرف می‌کنند، دقت کنند. افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، مانند افرادی که دارای بیماری‌های ایمنی‌سازنده هستند یا افرادی که دارای عوامل خطرساز هستند، بیشتر در معرض خطر مسمومیت غذایی قرار دارند. همه افراد باید از اصول بهداشتی و بهداشتی در زمینه مصرف غذاها پیروی کنند تا از مسمومیت غذایی جلوگیری کنند.

راه‌های پیشگیری از مسمومیت غذایی

مسمومیت غذایی یک بیماری ناخوشایند است که می تواند در اثر خوردن غذای آلوده ایجاد شود. علائم مسمومیت غذایی می تواند شامل حالت تهوع، استفراغ، اسهال و درد شکم باشد. در برخی موارد، مسمومیت غذایی می تواند جدی تر باشد و حتی منجر به مرگ شود. هنگام خرید مواد غذایی از خرید غذاهای تاریخ مصرف گذشته خودداری کنید. به دنبال علائم فساد مانند بوی بد، تغییر رنگ یا کپک زدگی باشید. گوشت، مرغ و تخم مرغ را از یخچال جداگانه خریداری کنید. از خرید غذاهایی که به درستی نگهداری نشده اند خودداری کنید.

هنگام نگهداری مواد غذایی یخچال را در دمای 4 درجه سانتیگراد یا کمتر نگه دارید. فریزر را در دمای 18 درجه سانتیگراد یا کمتر نگه دارید. گوشت، مرغ و تخم مرغ را در یخچال نگهداری کنید. غذاهای پخته شده را در یخچال نگهداری کنید. از ظروف درب دار برای نگهداری مواد غذایی استفاده کنید.

هنگام تهیه غذا دست های خود را قبل و بعد از دست زدن به غذا با آب و صابون بشویید. تمام سطوح و تجهیزاتی را که برای تهیه غذا استفاده می کنید تمیز نگه دارید. گوشت، مرغ و تخم مرغ را به طور کامل بپزید. از ظروف جداگانه برای گوشت خام و غذاهای آماده استفاده کنید. از تخته برش جداگانه برای گوشت خام و غذاهای آماده استفاده کنید. غذاهای پخته شده را در یخچال نگهداری کنید. از آب سالم استفاده کنید. از دست زدن به حیوانات قبل از خوردن غذا خودداری کنید. از خوردن غذا در رستوران های غیربهداشتی خودداری کنید. با رعایت این نکات می توانید به پیشگیری از مسمومیت غذایی کمک کنید.

بهترین غذاهایی هنگام مسمومیت

هنگامی که فردی مسموم شده است، اهمیت تامین مایعات و مواد مغذی مناسب برای بازیابی سلامتی او بسیار زیاد است. در اینجا چند غذا و نوشیدنی که می‌توانند در مواجهه با مسمومیت مفید باشند، آورده شده است:

• آب: برای جبران از دست رفتن مایعات بدن که به علت استفراغ و اسهال دچار شده‌اند، مصرف آب بسیار حیاتی است. اطمینان حاصل کنید که فرد مسموم شده کافی آب می‌نوشد.
• الکترولیت‌ها: برای بازیابی مواد معدنی از دست رفته به علت اسهال و استفراغ، می‌توانید مواد حاوی الکترولیت مانند اسپرت، آب نارنج و یا آب‌های الکترولیتی تجاری را به فرد مسموم دهید.
• سوپ گوشت: اگر فرد مسموم شده استفراغ ندارد و می‌تواند مواد غذایی مصرف کند، سوپ گوشت خوراکی و مغذی است که می‌تواند انرژی لازم را فراهم کند.
• نان: نان سفید یا نان تست را به همراه سوپ گوشت یا مربای نارنج به عنوان یک منبع اضافی انرژی و کربوهیدرات مصرف کنید.
• موز: موز غنی از پتاسیم است که در جبران کاهش مواد معدنی به علت اسهال مفید است. همچنین، موز نرمی دارد و به راحتی می‌تواند مصرف شود.
• تخم مرغ پز شده: تخم مرغ پز شده منبع عالی پروتئین است که برای بازیابی نیروی بدن بسیار مفید است.

در نهایت، مهمترین نکته این است که هر فرد ممکن است به غذاها و نوشیدنی‌های مختلف با حساسیت واکنش نشان دهد، بنابراین مهم است که از مصرف آنها تا وقتی که وضعیت فرد مسموم بهبود نیافته است، پرهیز کنید. همچنین، هرگز به فرد مسموم شده غذا و نوشیدنی اجباری تعبیه نکنید و در صورت نیاز به اورژانس محلی مراجعه کنید.