علائم هشداردهنده سکته مغزی
سکته مغزی یکی از اورژانس های پزشکی جدی است که اگر به موقع تشخیص داده نشود، می‌تواند باعث ناتوانی های شدید یا حتی مرگ شود. شناخت علائم سکته مغزی و اقدام سریع می‌تواند جان افراد را نجات دهد و از عوارض جبران ناپذیر جلوگیری کند. با مجله اینترنتی فرا رسانه همراه باشید.
سکته مغزی چیست؟
سکته مغزی (Stroke) زمانی رخ می‌دهد که خون رسانی به قسمتی از مغز به طور ناگهانی قطع شود یا کاهش یابد. این باعث می شود که سلول های مغزی اکسیژن و مواد مغذی لازم را دریافت نکنند و شروع به مردن کنند. دو نوع اصلی سکته مغزی وجود دارد:
- سکته مغزی ایسکمیک: ناشی از انسداد رگ های خونی (شایع ترین نوع)
- سکته مغزی هموراژیک: ناشی از پارگی رگ های خونی و خونریزی در مغز
اهمیت شناخت علائم هشداردهنده سکته مغزی
زمان، مهم ترین عامل در درمان سکته مغزی است. هرچه درمان سریع تر آغاز شود، احتمال بهبود و کاهش عوارض بیشتر است. به همین خاطر تشخیص سریع علائم هشداردهنده سکته مغزی و تماس با اورژانس الزامی است.
علائم هشداردهنده سکته مغزی چیست؟
1. بی حسی یا ضعف ناگهانی در صورت، دست یا پا
یکی از شایع ترین علائم سکته مغزی، بی حسی یا ضعف ناگهانی در یک سمت بدن است. امکان دارد صورت یک طرف افتاده به نظر برسد یا نتوانید به خوبی دست یا پای خود را حرکت دهید.
از فرد بخواهید لبخند بزند؛ اگر یک طرف صورت او پایین تر افتاده باشد، احتمال سکته مغزی زیاد است.
2. مشکل در صحبت کردن یا درک کلام
افراد مبتلا به سکته امکان دارد دچار مشکل در گفتار یا درک صحبت های دیگران شوند. گفتار نامفهوم یا عدم توانایی بیان جملات ساده می تواند نشانه هشدار باشد.
از فرد بخواهید یک جمله ساده را تکرار کند. اگر قادر به انجام این کار نیست، باید فوراً به پزشک مراجعه شود.
3. مشکل ناگهانی در دیدن یک یا هر دو چشم
کاهش ناگهانی دید یا دوبینی یکی دیگر از علائم رایج است. امکان دارد فرد تار یا کدر ببیند یا کل میدان دید او مختل شود.در یکی از مقالات سایت فرارسانه درمورد کمبود پتاسیم خون و عوارض آن پرداخته ایم. برای کسب اطلاعات بیشتر مقاله سایت فرارسانه را مطالعه کنید.
4. سرگیجه، از دست دادن تعادل یا هماهنگی
اگر فرد ناگهان احساس سرگیجه شدید، از دست دادن تعادل یا ناتوانی در راه رفتن پیدا کند، باید به سکته مغزی شک کرد.
5. سردرد شدید ناگهانی بدون علت مشخص
یک سردرد بسیار شدید و ناگهانی که قبلاً تجربه نشده است می‌تواند نشانه سکته مغزی هموراژیک باشد. این سردرد امکان دارد با استفراغ، سرگیجه یا کاهش هوشیاری همراه باشد.
روش FAST برای تشخیص سریع سکته مغزی
برای یادگیری و تشخیص سریع تر علائم سکته مغزی، از روش FAST استفاده می شود:
- F (Face) — صورت: از فرد بخواهید لبخند بزند؛ اگر یک طرف صورت پایین افتاده باشد، هشدار است.
- A (Arms) — بازوها: از فرد بخواهید هر دو دستش را بالا بیاورد؛ اگر یکی از دست‌ها پایین می‌افتد، نشانه است.
- S (Speech) — صحبت کردن: از فرد بخواهید یک جمله ساده را تکرار کند؛ اگر گفتارش نامفهوم است، هشدار است.
- T (Time) — زمان: در صورت مشاهده هرکدام از علائم بالا، فوراً با اورژانس تماس بگیرید.
عوامل خطر سکته مغزی
شناخت عوامل خطر به پیشگیری کمک می کند. بعضی از مهم ترین عوامل خطر عبارتند از:
- فشار خون بالا (شایع ترین عامل)
- دیابت
- بیماری های قلبی (مثل فیبریلاسیون دهلیزی)
- سیگار کشیدن
- کلسترول بالا
- چاقی و سبک زندگی کم تحرک
- سن بالای 55 سال
- سابقه خانوادگی سکته مغزی
- مصرف الکل و مواد مخدر
تشخیص سکته مغزی در مراکز درمانی
برای تشخیص قطعی سکته مغزی، پزشکان از روش های گوناگونی استفاده می کنند، از جمله:
- معاینه عصبی و بررسی علائم بالینی
- تصویربرداری مغزی (CT scan یا MRI)
- آزمایش خون و بررسی فاکتورهای خونریزی و انعقاد
درمان سکته مغزی
درمان به نوع سکته و زمان مراجعه بیمار بستگی دارد:
- سکته ایسکمیک: استفاده از داروهای حل کننده لخته خون (ترومبولیتیک) اگر در ساعات اولیه مراجعه شود.
- سکته هموراژیک: کنترل فشار خون، جراحی در موارد خونریزی شدید و اقدامات حمایتی
درمان های توان بخشی شامل فیزیوتراپی، گفتار درمانی و کاردرمانی برای بازگشت توانایی های از دست رفته ضروری است.اگر دوست دارید با کاهش فشار خون مقاله سایت فرارسانه را مطالعه کنید.
پیشگیری از سکته مغزی
برای کاهش خطر سکته مغزی توصیه می شود:
- فشار خون خود را مرتب کنترل کنید.
- رژیم غذایی سالم و کم نمک داشته باشید.
- فعالیت بدنی منظم انجام دهید.
- سیگار و الکل را ترک کنید.
- کنترل دیابت و کلسترول خون
- مراجعه به پزشک برای چکاپ منظم
چه زمانی باید به اورژانس مراجعه کنیم؟
اگر هرکدام از علائم هشداردهنده سکته مغزی را مشاهده کردید، حتی اگر موقتی باشند:
- فوراً با شماره اورژانس تماس بگیرید.
- از خود درمانی یا رانندگی به بیمارستان خودداری کنید و منتظر کمک پزشکی بمانید.
سکته مغزی یک وضعیت اورژانسی است که تشخیص علائم هشداردهنده آن می‌تواند جان افراد را نجات دهد و عوارض جدی را کاهش دهد. با یادگیری علائم مثل بی حسی ناگهانی، مشکلات گفتاری، اختلالات بینایی و سرگیجه و اقدام سریع با استفاده از روش FAST می‌توان از پیامدهای خطرناک آن جلوگیری کرد. همچنین با تغییر سبک زندگی و کنترل عوامل خطر، می‌توان احتمال بروز سکته مغزی را به میزان قابل توجهی کاهش داد.
