عادات اشتباه رایج برای معده و گوارش شما

عادات اشتباه در سبک زندگی می‌توانند به مشکلات گوارشی و معده منجر شوند و در درازمدت باعث بروز بیماری‌های جدی شوند. آگاهی از این عادات و اصلاح آن‌ها به بهبود سلامت دستگاه گوارش کمک می‌کند.
برای آشنایی با عادت اشتباهی که به معده آسیب می‌زنند مجله اینترنتی فرارسانه همراه باشید.

عادات اشتباه روزمره که به معده آسیب می ‌زنند

عادات غذایی و سبک زندگی ما تأثیر مستقیمی بر سلامت معده و دستگاه گوارش دارند. برخی عادات اشتباه می‌توانند به مرور زمان باعث بروز مشکلات گوارشی جدی شوند. در ادامه مقاله به رایج ‌ترین این عادات اشاره می‌کنیم.

خوردن سریع غذا

خوردن سریع غذا یکی از عادت ‌های اشتباه رایج است که می‌تواند تأثیرات منفی بر معده و گوارش بگذارد. این رفتار نه‌تنها هضم غذا را مختل می‌کند، بلکه ممکن است باعث مشکلات دیگری نیز شود. وقتی غذا به‌خوبی جویده نشود، قطعات بزرگ‌تر غذا وارد معده می‌شوند. این مسئله هضم غذا را دشوار می‌کند، زیرا معده باید سخت‌تر کار کند تا این تکه‌ها را تجزیه کند. هنگام سریع غذا خوردن، هوای بیشتری وارد معده می‌شود.

مغز برای ثبت احساس سیری به حدود 20 دقیقه زمان نیاز دارد. خوردن سریع باعث می‌شود که قبل از دریافت این سیگنال، مقدار بیشتری غذا بخورید. وقتی غذا سریع خورده شود، احتمال پر شدن معده و برگشت اسید معده به مری افزایش می‌یابد. جویدن ناقص غذا، آنزیم‌های گوارشی را کمتر فعال می‌کند و مواد مغذی به‌خوبی جذب نمی‌شوند.

مصرف زیاد غذاهای چرب و سرخ ‌شده

مصرف زیاد غذاهای چرب و سرخ شده می‌تواند به سلامت معده و دستگاه گوارش آسیب جدی وارد کند. این نوع غذاها به دلیل محتوای بالای چربی، هضم را دشوار کرده و می‌توانند باعث بروز مشکلات گوارشی متعددی شوند. چربی‌های موجود در این غذاها هضم را کند کرده و باعث سنگینی معده می‌شوند. در نتیجه، غذا مدت زمان بیشتری در معده باقی می‌ماند و این می‌تواند منجر به نفخ، سوء هاضمه و سایر مشکلات گوارشی شود.

مصرف زیاد غذاهای چرب می‌تواند باعث تحریک تولید اسید معده شود که در نتیجه منجر به سوزش سر دل، رفلاکس اسید و زخم معده می‌شود. کبد برای هضم چربی‌ها، صفرا تولید می‌کند. مصرف زیاد چربی می‌تواند به کیسه صفرا فشار وارد کرده و منجر به مشکلات صفراوی شود.

غذاهای چرب کالری بسیار بالایی دارند و مصرف بیش از حد آن‌ها می‌تواند به افزایش وزن و چاقی منجر شود. چاقی نیز به نوبه خود با بسیاری از مشکلات گوارشی مرتبط است. برخی مطالعات نشان می‌دهند که مصرف زیاد غذاهای فرآوری شده و چرب می‌تواند باعث التهاب در دستگاه گوارش شود که در طولانی مدت می‌تواند به بیماری‌های مزمن مانند بیماری کرون و کولیت اولسراتیو منجر شود.

مصرف بیش از حد نوشیدنی‌های گازدار

مصرف بیش از حد نوشابه‌های گازدار یکی از عادات رایجی است که می‌تواند به مرور زمان به سلامت معده و دستگاه گوارش آسیب جدی وارد کند. این نوشیدنی‌ها به دلیل ترکیبات خاص خود و عوارضی که بر بدن می‌گذارند، به عنوان یکی از عوامل اصلی بروز مشکلات گوارشی شناخته می‌شوند.

نوشابه‌ها حاوی اسیدهای قوی مانند اسید فسفریک هستند که می‌توانند باعث افزایش اسید معده شوند. این افزایش اسید می‌تواند منجر به سوزش سر دل، رفلاکس اسید و حتی زخم معده شود. گاز کربن دی‌اکسید موجود در نوشابه‌ها باعث ایجاد نفخ و گاز در معده می‌شود. این گازها می‌توانند به دیواره‌های معده فشار وارد کرده و احساس ناراحتی ایجاد کنند.

نوشابه‌ها می‌توانند روند هضم را مختل کنند. قند زیاد موجود در آن‌ها می‌تواند باعث تخمیر در روده بزرگ شده و تولید گازهای اضافی کند. اسیدهای موجود در نوشابه‌ها می‌توانند به مرور زمان به پوشش داخلی معده آسیب رسانده و آن را مستعد ابتلا به زخم کنند. نوشابه‌ها pH معده را تغییر می‌دهند و محیط را برای رشد باکتری‌ها مساعد می‌کنند. این امر می‌تواند منجر به عفونت‌های معده و روده شود.

پرخوری در وعده‌های غذایی

پرخوری، یعنی مصرف بیش از حد غذا در یک وعده یا به طور مداوم، می‌تواند برای معده و سیستم گوارشی مضر باشد. معده تا حدی می‌تواند منبسط شود، اما پرخوری باعث کشیدگی بیش از حد معده می‌شود و می‌تواند احساس ناراحتی یا درد ایجاد کند. این فشار ممکن است منجر به بازگشت اسید معده به مری (ریفلاکس معده) شود که باعث سوزش سر دل و آسیب به مری می‌شود.

مصرف بیش از حد غذا به آنزیم‌ها و اسید معده اجازه نمی‌دهد تا به درستی وظیفه خود را انجام دهند، بنابراین هضم غذا به تعویق می‌افتد و مشکلاتی مثل نفخ، گاز، یا سوءهاضمه ایجاد می‌کند. روده‌ها برای پردازش حجم زیاد غذا باید بیشتر کار کنند که می‌تواند منجر به خستگی سیستم گوارشی و اختلالات جذب مواد مغذی شود. پرخوری مداوم می‌تواند باعث اضافه‌وزن و چاقی شود که خود زمینه‌ساز مشکلات گوارشی، مانند کبد چرب، و بیماری‌هایی مثل دیابت و فشار خون بالا است.

پرخوری مداوم می‌تواند هورمون‌های مرتبط با گرسنگی و سیری (گرلین و لپتین) را مختل کند و باعث شود فرد همیشه احساس گرسنگی کند. پرخوری می‌تواند جریان خون را به سمت سیستم گوارشی منحرف کند و باعث کاهش انرژی در سایر بخش‌های بدن شود که احساس خواب‌آلودگی و خستگی بعد از غذا خوردن را تشدید می‌کند.

مصرف زیاد کافئین و الکل

سلامت معده و دستگاه گوارش از مهم‌ترین ارکان سلامتی بدن است. عادات غذایی نامناسب و مصرف بیش از حد برخی مواد می‌تواند به این سیستم حساس آسیب برساند. دو مورد از این عادات مضر، مصرف زیاد کافئین و الکل است. کافئین، ماده‌ای محرک است که در قهوه، چای، نوشابه‌های انرژی‌زا و برخی دیگر از محصولات یافت می‌شود. مصرف متعادل کافئین می‌تواند مزایایی داشته باشد، اما مصرف بیش از حد آن عوارضی را به دنبال دارد.

کافئین باعث تحریک تولید اسید معده می‌شود که می‌تواند منجر به سوزش سر دل، سوء هاضمه و در برخی موارد، زخم معده شود و می‌تواند عضلات روده را تحریک کرده و باعث اسهال، یبوست یا سندرم روده تحریک‌پذیر شود. مصرف زیاد کافئین می‌تواند جذب آهن را در بدن کاهش دهد که به ویژه برای زنان باردار و افراد مبتلا به کم‌خونی مهم است.

الکل یک ماده اعتیادآور است که مصرف زیاد آن عوارض جدی برای سلامتی به همراه دارد،  می‌تواند به پوشش داخلی معده آسیب رسانده و باعث التهاب و زخم شود. مصرف طولانی‌مدت و زیاد الکل خطر ابتلا به سرطان‌های مری و کبد را افزایش می‌دهد. الکل می‌تواند مانع جذب برخی مواد مغذی مانند ویتامین‌های گروه B شود. مصرف زیاد الکل یکی از علل اصلی بیماری کبد چرب است.

نخوردن صبحانه

بسیاری از ما به دلایل مختلفی مانند کمبود وقت یا نداشتن اشتها، صبحانه را حذف می‌کنیم. اما آیا می‌دانید این عادت ساده چه عواقب جدی برای سلامتی ما، به خصوص دستگاه گوارش، می‌تواند داشته باشد؟ وقتی صبحانه نمی‌خوریم، بدن ما در حالت گرسنگی قرار می‌گیرد و متابولیسم آن کند می‌شود. این یعنی کالری‌ها با سرعت کمتری سوزانده شده و احتمال چاقی افزایش می‌یابد.

عدم مصرف صبحانه باعث نوسانات شدید قند خون می‌شود. این نوسانات می‌تواند منجر به احساس خستگی، ضعف، تحریک‌پذیری و حتی سردرد شود. وقتی معده برای مدت طولانی خالی می‌ماند، ترشح اسید معده افزایش می‌یابد که می‌تواند به دیواره معده آسیب رسانده و منجر به مشکلات گوارشی مانند سوزش سر دل، سوء هاضمه و زخم معده شود.

صبحانه وعده غذایی مهمی برای تامین انرژی مورد نیاز بدن در طول روز است. عدم مصرف آن می‌تواند باعث کاهش انرژی، تمرکز و بهره‌وری شود. افرادی که صبحانه نمی‌خورند، معمولا در طول روز به دنبال غذاهای پرکالری و ناسالم می‌روند تا گرسنگی خود را برطرف کنند که این امر می‌تواند به چاقی و سایر بیماری‌های مزمن منجر شود.
اگر میخواهید بدانید غذاهای مفید برای دستگاه گوارش چیست، مقاله موجود در سایت فرارسانه را مطالعه کنید.

خوابیدن بلافاصله پس از غذا خوردن

خوابیدن بلافاصله پس از غذا خوردن یکی از عادت‌های رایج اما اشتباهی است که می‌تواند تأثیر منفی بر سلامت معده و گوارش بگذارد. هنگامی که دراز می‌کشید، اسید معده ممکن است به راحتی به مری بازگردد (ریفلاکس معده). این حالت منجر به سوزش سر دل، طعم تلخ در دهان، و حتی آسیب به بافت مری می‌شود. هنگام خواب، فعالیت سیستم گوارشی کاهش می‌یابد. اگر بلافاصله پس از غذا خوردن بخوابید، هضم غذا کندتر صورت می‌گیرد، که می‌تواند منجر به نفخ، احساس سنگینی معده، و حتی درد شکمی شود.

خوابیدن پس از غذا خوردن ممکن است باعث شود کالری‌های اضافی به جای سوخت‌وساز، به شکل چربی ذخیره شوند. این عادت می‌تواند خطر افزایش وزن را افزایش دهد. مشکلاتی مانند ریفلاکس یا سوءهاضمه می‌توانند خواب را مختل کرده و منجر به خواب بی‌کیفیت شوند. این عادت در طولانی‌مدت ممکن است خطر ابتلا به بیماری‌هایی مانند التهاب مری ناشی از اسید و مشکلات کبدی را افزایش دهد.

مصرف غذاهای تند بیش از حد

اگرچه غذاهای تند برای برخی افراد خوشایند و حتی مفید به نظر می‌رسند، اما مصرف زیاد آنها می‌تواند به مشکلات گوارشی و معده منجر شود. کپسایسین (ماده فعال در فلفل‌های تند) می‌تواند پوشش معده را تحریک کرده و تولید اسید معده را افزایش دهد. این امر می‌تواند باعث ایجاد سوزش سر دل، ریفلاکس معده و زخم معده شود.

مصرف زیاد غذاهای تند می‌تواند روند هضم را مختل کرده و منجر به مشکلاتی مانند نفخ، گاز و حس سنگینی معده شود. این مشکلات به ویژه در افرادی که معده حساسی دارند بیشتر مشاهده می‌شود. غذاهای تند می‌توانند باعث شل شدن عضله بین معده و مری شوند (که وظیفه جلوگیری از بازگشت اسید معده به مری را دارد). این امر می‌تواند منجر به ریفلاکس معده یا ترش کردن شود.

در برخی افراد، مصرف غذاهای تند می‌تواند باعث تحریک روده‌ها و بروز اسهال یا دردهای شکمی شود. این مسئله به خصوص در افرادی که دچار سندروم روده تحریک‌پذیر (IBS) هستند، شایع‌تر است. مصرف مداوم غذاهای تند ممکن است به التهاب دیواره معده منجر شود که می‌تواند به زخم معده یا التهاب معده (گاستریت) ختم شود. غذاهای تند می‌توانند تولید گاز را افزایش داده و منجر به نفخ شکم و احساس غیرقابل راحتی شوند.